فضاهای بی­دفاع شهری و خشونت (مطالعه ی موردی فضاهای بی­دفاع شهر تهران)

نویسندگان

علیرضا محسنی تبریزی

هیات علمی علیرضا محسنی تبریزی

دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تهران سهراب قهرمانی

کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه تهران سجاد یاهک

کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه تهران

چکیده

عوامل متعددی در وقوع و گسترش خشونت مؤثر هستند. یکی از این عوامل، فضاهای بی­دفاع شهری یا جرم­خیز است. فضاهای بی­دفاع یا جرم­خیز دارای ویژگی های بسیاری هستند که در دو دسته ی فیزیکی و اجتماعی قابل تفکیک بوده، سبب مستعد ­شدن فضاها برای وقوع خشونت می­شوند. از دیدگاه طراحان شهری و معماران، ویژگی های فیزیکی و از دیدگاه نظریه­پردازان جامعه­شناسی و روان شناسی، ویژگی های اجتماعی بیشتر در مستعد کردن فضاها جهت وقوع خشونت نقش دارند.   این تحقیق در برهه ی زمانی 9 ماهه و مشاهده ی میدانی آن در آبان ماه 1387 انجام شده است. مکان تحقیق حاضر نیز 22 منطقه ی شهرداری شهر تهران بوده است. در این پژوهش فضاهای مورد مطالعه بر اساس نوع خشونت و با توجه به اهداف تحقیق و امکان دسترسی و محدودیت زمانی و مالی 12 فضای شهری عمومی از میان 108 فضای شهری عمومیِ آلوده یا جرم خیز تهران هستند، شامل جرم های: سرقت (بلوار هجرت، خیابان اتابک و پارک ولیعصر)، مزاحمت (خیابان اسدآبادی، نبش خیابان بهار و چهار راه ولیعصر)، نزاع و درگیری (میدان مقدم، میدان ابوذر و پارک 22 بهمن) و کیف ­ قاپی (زیر پل سیدخندان، پارک شریعتی و خیابان خواجه عبدالله انصاری).   کل فضاهای آلوده یا جرم خیز، شامل 108 نقطه ی خشونتی یا آلوده ی مناطق بیست و دو گانه یِ شهر تهران در سال 1386 و نیمه ی 1387 هستند که بر مبنای خشونت های ثبت شده در کلانتری های شهر تهران در سال 1386 ونیمه ی اول سال1387 به عنوان نقاط خشونتی یا جرم خیز آلوده ی شهر تهران از سوی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ معرفی شده اند.   نتایج تحقیق نشان می­دهد که وجود روشنایی و نور مناسب و عدم تراکم ساختمانی، از ویژگی هایی هستند که فضاهای دارای کیف­قاپی را از دیگر فضاها تفکیک می­کند. عدم پیوند ارتباطی با فضاهای نمایان، وجود نقاط فرو رفته و یا برآمده، داشتن مرز و محدود مشخص و کم بودن ساختمان ها نیز از ویژگی های تفکیک­کننده ی فضاهای دارای نزاع و درگیری از دیگر فضاها هستند. توالی و امتداد نیز از ویژگی های متمایزکننده فضاهای دارای مزاحمت از دیگر فضاها هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فضاهای بی­ دفاع شهری و خشونت (مطالعه‌ی موردی فضاهای بی­ دفاع شهر تهران)

عوامل متعددی در وقوع و گسترش خشونت مؤثر هستند. یکی از این عوامل، فضاهای بی­دفاع شهری یا جرم­خیز است. فضاهای بی­دفاع یا جرم­خیز دارای ویژگی‌های بسیاری هستند که در دو دسته‌ی فیزیکی و اجتماعی قابل تفکیک بوده، سبب مستعد ­شدن فضاها برای وقوع خشونت می­شوند. از دیدگاه طراحان شهری و معماران، ویژگی‌های فیزیکی و از دیدگاه نظریه­پردازان جامعه­شناسی و روان‌شناسی، ویژگی‌های اجتماعی بیشتر در مستعد کردن فضاها...

متن کامل

رابطه ی فضاهای بی دفاع شهری با احساس امنیت اجتماعی (مطالعه ی موردی: شهروندان شهر تهران)

بررسی رابطه بین فضاهای شهری و احساس امنیت شهروندان یکی از مباحث جامعه‌شناسی شهری است که مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته است؛ این فضاها می‌توانند تأثیر به سزائی در ایجاد احساس امنیت داشته باشند. مقاله‌ی حاضر به مطالعه‌ی ویژگیهای فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان با استفاده از نظریات گوناگون جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و طراحی شهری همچون نظارت چشم‌های خیابان جین جاکوبس، تفاوت فره...

متن کامل

رابطه ی فضاهای بی دفاع شهری با احساس امنیت اجتماعی (مطالعه ی موردی: شهروندان شهر تهران)

بررسی رابطه بین فضاهای شهری و احساس امنیت شهروندان یکی از مباحث جامعه‌شناسی شهری است که مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته است؛ این فضاها می‌توانند تأثیر به سزائی در ایجاد احساس امنیت داشته باشند. مقاله‌ی حاضر به مطالعه‌ی ویژگیهای فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان با استفاده از نظریات گوناگون جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و طراحی شهری همچون نظارت چشم‌های خیابان جین جاکوبس، تفاوت فره...

متن کامل

اثر خنک کنندگیِ فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی شهر مونیخ)

انسان قرن‌هاست منابع را در راستای منافع خود فعالانه مدیریت و تغییر می‌دهد. شهرسازی شدیدترین حالت مدیریت فعالانه تغییر پوشش و کاربری زمین است. جایگزینی پوشش‌های طبیعی با ساختارهای انسان-ساخت پدیدهی جزایر گرمایی شهری (UHI) را ایجاد می‌کند که سبب شکل‌گیری خرداقلیم شهری و افزایش دما در مناطق شهری نسبت به حومه طبیعی و روستاها می‌شود. جزایر گرمایی شهری می‌تواند در اثر گرمایشِ جهانی تشدید شود و نه تنها...

متن کامل

برنامه ریزی راهبردی توسعه ی قابلیت های گردشگری در فضاهای شهری مطالعه ی موردی: شهر ارومیه

شهر ارومیه به عنوان مرکز استانی که با سه کشور خارجی همسایه بوده و همچنین به دلیل برخورداری از دومین دریاچه آب شور جهان، دارای پتانسیل های طبیعی، تاریخی و قومی- فرهنگی با ارزش فراوانی در زمینه ی گردشگری است. در این پژوهش هدف اصلی آن است که با استفاده از رویکرد برنامه ریزی راهبردی، ضمن مطرح نمودن پتانسیل های موجود گردشگری شهر ارومیه، به ارائه ی راهبردها و تعیین استراتژی های در خور و شایسته در جهت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی کاربردی

جلد ۲۲، شماره ۴، صفحات ۵۱-۷۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023